(Trouw) Partijen moeten meer ruimte bieden aan onafhankelijke Kamerleden zoals Tofik Dibi. Dat is goed voor het debat.
Kamerleden zijn te lang gebonden geweest aan de ‘democratische’ regels die nog uit de tijd van de verzuiling stammen, terwijl onderhuids de spanningen toenemen.
Het is de schuld van de procedure, voerden GroenLinks-bobo’s de afgelopen dagen aan om om het gezwabber van de partijleiding rond de kandidatuur van Tofik Dibi voor het lijsttrekkerschap te rechtvaardigen. Die procedure maakte het nu eenmaal noodzakelijk dat er een kandidatencommissie kwam die Dibi vervolgens als ongeschikt wegzette.
Bovendien leek Dibi zijn kans te hebben verspeeld doordat hij op het partijcongres geen vuist had gemaakt tegen de naar zijn zeggen ‘prehistorische regels’ die ervoor zorgden dat in achterkamertjes een partijleider wordt aangewezen. Maar wie durft nu nog op te staan, in het hol van de leeuw waar ondoorzichtige regeltjes heilig zijn?
In het door ‘regel-is-regel’ beheerste GroenLinks is het kennelijk strategisch om op het congres eindeloze debatten over procedures te voeren en maakt de open en directe aanpak van Dibi (BAM!) hem ongeschikt als leider. Teleurstellend voor Thissen en partijvoorzuitter Heleen Weening, maar juist de schimmige praktijken van het partijbureau gaven Dibi een uitgelezen kans om aan te tonen dat hij wel degelijk verbindend vermogen heeft en voor de kernwaarden van de partij staat.
Want terwijl de partijbonzen hun handen in onschuld wasssen door elkaar verwijten te maken, toont Dibi zich barmhartig en zegt goed met Thissen en Weening door één deur te kunnen. Volgens Dibi vertegenwoordigt hij alleen al door zijn kandidatuur de democratische waarden van emancipatie en gelijke kansen.
Onderwijs
Nu hij officieel kandidaat is, krijgt hij de kans om een nieuwe visie op de kernwaarden van de partij te presenteren. In een interview met Trouw (21 mei) zei hij: “Onderwijs is dé manier om uit de crisis te komen; het geeft mensen eerlijke kansen om hogerop te komen. Ik wil een nieuwe discussie over de middenschool starten.” En zo wil Dibi van GroenLinks dé onderwijspartij van Nederland maken.
Dibi weet met deze uitspraken over onderwijs, economische groei in verband te brengen met gemeenschapsdenken. Dit getuigt van visie. En of je nu voor een middenschool bent of niet, van Sap hebben we zulke mooie woorden nog niet gehoord. Hiermee zien we dat democratie niet alleen gaat over het versoepelen en openen van procedures. Het openen van partijen en democratische vernieuwing zorgen voor een innovatiever en meerstemmig debat. En dat is nodig.
Kamerleden zijn te lang gebonden geweest aan de ‘democratische’ regels die nog uit de tijd van de verzuiling stammen, terwijl onderhuids de spanningen toenemen. De middenpartijen zijn verdeeld over linker- en rechtervleugels.
Jaren negentig
De consensus van de jaren negentig voldoet niet meer. Partijen slagen er niet in om een coherente visie te ontwikkelen. Zowel binnen de VVD, de PvdA als GroenLinks zijn er groepen die voor strengere immigratieregels pleiten en groepen die dit verafschuwen.
In al deze partijen bestaan groepen die willen bezuinigen en groepen die willen investeren. Die onenigheid maakt leiders als Sap monddood en doet het partijbestuur aarzelen om lijsttrekkersverkiezingen te organiseren. Zonde, want daarmee laat het noodzakelijke debat op zich wachten.
Maar een lijsttrekkersverkiezing alléén lost het probleem niet op. De smalle winstmarge van Buma toont aan dat ook bij de christen-democraten de verdeeldheid nog niet over is. Dat is niet erg en verbetert het debat. We moeten juist naar meer onafhankelijke Kamerleden. Misschien dat Dibi straks leider is van een wat rechtsere groene partij en dat de wat linksere partijleden overlopen naar de SP.
Misschien dat conservatieve CDA’ers samenwerken met de SGP, de linksere met de ChristenUnie en de meer seculieren met D66. Dit alles zorgt dat de Tweede Kamer weer de ideeënfabriek wordt die nodig is voor een gezond parlementair debat, en dat we uit de honderdvijftig leden de vertegenwoordiger kunnen kiezen die bij ons past.
WILLEM VAN EWIJK